Een digitaal CABR is een schatkamer met een gebruiksaanwijzing
Wat betekent het als we grote archieven of historische tekstcollecties integraal digitaal doorzoekbaar kunnen maken? Deze vraag stond centraal tijdens Connecting the dots, het slotcongres van het project Tribunaalarchieven als Digitale Onderzoeksfaciliteit (TRIADO). Binnen TRIADO is onderzocht met welke methoden en technieken het Centraal Archief Bijzondere Rechtspleging (CABR) digitaal ontsloten kan worden en welke betekenis dit heeft voor onderzoek. De resultaten geven niet alleen antwoorden, maar werpen ook nieuwe vragen op.
Het Centraal Archief Bijzondere Rechtspleging: een korte geschiedenis
Het is inmiddels meer dan zeventig jaar geleden dat de Tweede Wereldoorlog werd beëindigd, maar de interesse in de oorlog blijft onverminderd groot. Niet alleen wetenschappers, maar ook particulieren doen veel onderzoek naar het onderwerp. Eén van de meest geraadpleegde en het grootste archief over de Tweede Wereldoorlog in Nederland is het Centraal Archief Bijzondere Rechtspleging (CABR). In dit archief bevinden zich dossiers van personen die verdacht werden van collaboratie met de Duitsers. Het archief is eigenlijk opgebouwd uit een heleboel kleine archieven van instellingen verbonden aan de bijzondere rechtspleging. Waarom werden deze samengevoegd? Wat kan er gevonden worden in de bijna vier kilometer materiaal? Wat was de bijzondere rechtspleging? Er zijn veel boeken over geschreven, maar een korte geschiedenis vindt u hieronder.
The Central Archive of Special Jurisdiction: A short history
Even though the Second World War ended over seventy years ago interest in the war has not diminished. Not only scientists, but also the general public frequently research the subject. One of the most researched and the largest Second World War archive of the Netherlands is the central archive of special jurisdiction. This archive contains files on people who were suspected of collaborating with the Germans. The archive is actually made up of a lot of smaller archives of institutions that were related to the special jurisdiction. Why were they combined? What can be found in the 4 kilometres of material? What was the special jurisdiction? Books can and have been written about this, but a very short history of the archive can found below.
Veelbelovende resultaten in onderzoek naar digitaal doorzoekbaar maken CABR
Wat betekent het als we grote archieven of historische tekstcollecties integraal digitaal doorzoekbaar kunnen maken? Dan kun je door de diepste informatielagen, dwars door alle individuele dossiers en inventarisnummers heen zoeken. Binnen het project TRIADO is de afgelopen twee jaar onderzocht met welke methoden en technieken het meest geraadpleegde WO2-archief van ons land, het Centraal Archief Bijzondere Rechtspleging (CABR), full text doorzoekbaar kan worden gemaakt. De resultaten zijn veelbelovend.
Massadigitalisering is monnikenwerk
Massadigitalisering is topsport. Ik hoor het mensen soms zeggen: digitaliseren hebben we inmiddels wel onder de knie. De praktijk blijkt toch weerbarstiger. Ja, in beeldkwaliteit en scannen is veel voortgang geboekt de afgelopen jaren. Maar dat is een deel van het verhaal.
Samenvatting projectresultaten TRIADO
Wat betekent het als we grote archieven of historische tekstcollecties integraal digitaal doorzoekbaar kunnen maken? De veelbelovende resultaten vatten wij voor u samen in een hand-out van twee pagina's.
Rapport TRIADO verrijkingsfase
Bevindingen uit de eerste helft van het project TRIADO, waarbij methoden en technieken zijn onderzocht om een testset uit het CABR geautomatiseerd doorzoekbaar te maken.
Final report on TRIADO enrichment phase
Findings on the first half, the enrichment phase of the TRIADO project.
Save the date | Connecting the dots
Kom op 13 september naar Connecting the dots, het slotcongres van TRIADO over de geschiedenis en de wetenschappelijke waarde van het CABR. En de mogelijkheden van een digitaal doorzoekbaar archief.
Programma Connecting the dots
Wat betekent het als we grote archieven of historische tekstcollecties integraal digitaal doorzoekbaar kunnen maken? Dan kun je door de diepste informatielagen, dwars door alle individuele dossiers en inventarisnummers heen zoeken.
Het project is in 2016 door het KNAW-onderzoeksfonds gehonoreerd en werd uitgevoerd in de periode januari 2017 tot juli 2019. De projectpartners waren het NIOD Instituut voor Oorlogs-, Holocaust- en Genocidestudies, Huygens ING, het Nationaal Archief en Netwerk Oorlogsbronnen.
Historische archieven zoals het CABR bevatten een rijkdom aan informatie over personen, organisaties, gebeurtenissen, locaties en heel veel meer. De toegang tot het materiaal beperkt zich doorgaans tot algemene aanduidingen: ‘Correspondentie van de NSB in de periode van januari tot december 1934’ of ‘Ingekomen en uitgegane brieven van de Binnenlandse Strijdkrachten, 1945’. Iedereen die wil weten wat er aan informatie in een archief is te vinden, moet de stukken opvragen en er handmatig doorheen bladeren. Er is allerlei computertechnologie voorhanden om grote hoeveelheden documenten – en vooral de informatie in deze stukken – digitaal doorzoekbaar te maken tot op bladzijdeniveau. Het gaat hierbij met name om software die de inhoud van tekstuele bronnen – getypte of gedrukte documenten, maar ook handgeschreven stukken – omzet naar machineleesbare tekst.
In 2017 startten het Nationaal Archief, Huygens ING, NIOD Instituut voor Oorlogs-, Holocaust- en Genocidestudies en Netwerk Oorlogsbronnen (NOB) het project TRIADO met de bedoeling om op basis van een steekproef uit het CABR de mogelijkheden van digitale ontsluiting te verkennen door te experimenteren met ‘proven technology’, ofwel bestaande software, zowel open source als commercieel.
Op de slotconferentie ‘Connecting the dots’ op 13 september 2019 zijn de resultaten van het project gespresenteerd en besproken. De resultaten geven niet alleen antwoorden, maar werpen ook nieuwe vragen op. Er wordt inmiddels gewerkt aan een vervolgproject om het gehele CABR digitaal te ontsluiten.