Tijdens de volledig digitale Netwerkdag Oorlogsbronnen 2020 vertellen sprekers met uiteenlopende expertisen - zoals gamedesign en datajournalistiek - hoe zij bronnen vinden, interpreteren, gebruiken en presenteren. Kijk nu de presentaties terug.
Netwerkdag Oorlogsbronnen 2020: Ga naar De oorlog dichtbij
Edwin Klijn | De oorlog dichtbij: Ieder zijn eigen verhaal
Van kennis data maken, dat is een doel van Netwerk Oorlogsbronnen, vertelt programmamanager Edwin Klijn. Maar hoe dit gebeurt? Door bronnen van context te voorzien en gebeurtenissen, plaatsen en personen met elkaar te verbinden via de WO2-Thesaurus. Dit is allemaal mogelijk door het netwerk, dat de data levert waarmee het team van Netwerk Oorlogsbronnen aan de slag gaat. Zij digitaliseren en ontsluiten zoveel mogelijk collecties. Ook in 2021 blijft Oorlogsbronnen context bieden, verbindingen leggen en collecties ontsluiten.
Annique Mossou | Historic Bombing Runs: The Memphis Belle Case
De documentaire "Memphis Belle: A Story of a Flying Fortress" fascineert Annique Mossou, onderzoeker bij Bellingcat. Ze zocht uit of de documentaire daadwerkelijk een bombardement boven Wilhelmshaven toont, of dat het toch anders zit. Dit doet ze met behulp van oude en nieuwe bronnen. Foto’s van verkenningsvluchten uit de Tweede Wereldoorlog worden bijvoorbeeld vergeleken met Google Maps.
Passen de oude en nieuwe foto’s op elkaar, dan klopt de locatie. Maar schuiven de beelden niet in elkaar, dan worden er hulptroepen ingeschakeld. Twitteraars ontdekten dat de beelden uit Memphis Belle niet alleen boven Wilhelmshaven zijn gemaakt, want ook Rennes, Saint-Nazair en Lorient worden herkend. Het combineren van bronnen leidt zo tot nieuwe inzichten.
Jerry Vermanen | Hoe je met open data en archieven een verhaal over verkaufsbücher vertelt
Jerry Vermanen, data- en onderzoeksjournalist bij Pointer, maakt verhalen over onteigening en doorverkoop van Joods vastgoed met behulp van data uit de Verkaufsbücher. Waar je normaal gesproken handmatig door het boek zou meten bladeren en dan bij toeval op verhalen kan stuiten, maakt de open dataset van deze administratie het mogelijk om gericht te zoeken naar interessante verhalen. Draaitabellen in Excel stellen je vervolgens in staat om nieuwe vragen te stellen aan de zevenduizend transacties en negenduizend adressen uit de Verkaufsbücher. Zijn ultieme tip? Maak een geschiedkundig verhaal actueel en urgent, zo maak je het interessant. En zoek natuurlijk door zoveel mogelijk bronnen.
Evert Hoogendoorn | Het ontwerpen van ervaring en gedrag op basis van gameprincipes
Principes uit games kunnen helpen om gebruikers en bezoekers van erfgoedinstellingen betrokkener te maken. Dat is de boodschap van gamedesigner Evert Hoogendoorn. Maar hoe dan? Bedenk wat voor jouw gebruikers of bezoekers de te behalen epic win is. Oftewel: hoe bezorg je ze het gevoel echt iets gepresteerd te hebben en iets belangrijks te hebben gedaan. De vervolgstap is welk perspectief en doel je nodig hebt om jouw gebruikers of bezoekers deze epic win te laten behalen.
Ben je benieuwd geworden naar de praktijk? Evert tipt Tell your ARTtale, een rollenspel dat bezoekers van musea en kunstinstellingen uitdaagt om kunst vanuit verschillende perspectieven te bekijken en er een eigen betekenis aan te geven.
Charlotte Pearce | Crowdsourcing and collaboration. Lives of the First World War
The Imperial War Museum was set up through crowdsourcing and a hundred years later it is still doing the same thing, but now digitally. Charlotte Pearce, IWM North, worked on the online database Lives of the First World War. It represents 7,7 million individuals and tells their life stories. Not only from the battlefront, also people who opposed the war or who stayed at the homefront are represented. After adding the basics, including names and their role, the IWM asked people for stories. Volunteers added pieces of the puzzle to create full life stories. After the end of the project in 2019 these stories needed to be preserved. The permanent digital memorial made sure of this.
Lizzy Jongma | WarLives in the time of Corona
Lizzy Jongma, ICT-projectleider Netwerk Oorlogsbronnen, vertelt over Oorlogslevens.nl (of Warlives.org), waarin de levens van personen worden gereconstrueerd. Dit gebeurt door data uit zestig collecties te combineren. Dit combineren van verschillende stukjes informatie levert een steeds completer beeld op. Toch is er nog genoeg werk te doen. Met behulp van crowdsourcing worden steeds meer gedigitaliseerde collecties ontsloten en nieuwe puzzelstukjes toegevoegd, maar er is nog een lange weg te gaan.
Crowdsourcing levert soms verrassende nieuwe inzichten op, zoals bij Frieda Weil. De Joodsche Raad cartotheek onthult dat Frieda is ontsnapt tijdens het transport van Westerbork naar vernietigingskamp Auschwitz-Birkenau van 3 tot 5 maart 1944 en later naar Israël is vertrokken. Dit werpt wellicht nieuw licht op haar doodverklaring van 6 maart 1944. Is Frieda ontsnapt en ten onrechte dood verklaard of is ze ontsnapt maar ontdekt en alsnog vermoord? Hopelijk kan nieuwe data deze vraag in de toekomst definitief beantwoorden.
Video Netwerkdag compleet
Liever de gehele netwerkdag in één keer, van begin tot eind terugkijken? Dat kan: